Gebelik

Gebelik (Hamilelik) nedir?

Cinsel ilişki sırasında kadın yumurtasının erkek üreme hücresi spermle döllenmesiyle başlayan süreç şeklinde tanımlanan gebelik (hamilelik) ortalama 37-40 hafta sürmektedir. Doğum kontrol yöntemlerine başvurulmayan cinsel birlikteliklerde hamilelik ihtimali artar.

Gebelik (Hamilelik) nasıl olur?

Döllenme, komplike bir süreçtir. Gebelik oluşumunu etkileyen pek çok etken bulunmaktadır. Düzenli ve korunmasız bir cinsel ilişki başta olmak üzere ilişkinin zamanlaması da büyük önem arz etmektedir.

Bu noktada, menstrüasyon yani adet döngüsünün düzenli olarak takibi anne adayı için önemlidir. Kadın vücudu her ay adet döneminde kendini gebeliğe hazırlar. Periyodik yumurtlama dönemlerinde yumurtalıklarda bulunan olgunlaşmış yumurta folikülü çatlayarak döllenmeye hazır bir şekilde fallop tüplerine geçer. Bu esnada, aynı yumurta folikülünden östrojen hormonu salgılanır ve bu östrojen, döllenme sonucu meydana gelecek ve embriyonun rahime tutunmasını sağlayacak olan rahim duvarını kalınlaştırır. Fallop tüplerinde döllenmek için bekleyen yumurta sadece 24 saate kadar canlı kalabilir. Fakat, vajinadan geçip fallop tüplerine doğru yol alan spermin kadın vücudunda 72 saate kadar yaşayabildiği bilinmektedir. Bu sebeple, yumurtlama zamanının takip edilmesi gebelik oluşumunda oldukça önemlidir. Nitekim, gebe kalınma ihtimali özellikle bu dönemde düzenli cinsel ilişki yaşanması ile birlikte artış gösterir. Yumurtlama dönemi, genellikle yaklaşık olarak 28 gün süren adet döngüsünün 14. gününe tekabül eder. Bu zamanlama kişinin adet döngüsünün uzunluğuna göre değişkenlik gösterebilmektedir. Adet döneminin yakından takibi yumurtlama döneminin ne zaman olacağının daha kolay anlaşılmasını sağlar.

Gebelik (Hamilelik) engelleri nelerdir?

Çocuk sahibi olmak isteyen çiftlerin yumurtlama dönemi gibi gebelik ihtimalini arttıran faktörlere dikkat etmenin yanı sıra, gebeliği engelleyen veya riske sokan durumlardan da haberdar olması gerekir. Örneğin, uzmanlar, anne adayının sigara ve tütün içeren maddeler ve aynı zamanda alkolden uzak durmasını önermektedir. Sigara spermin yumurtaya erişimini engeller ve düşük riskini artırır. Hamile kalmak isteyen anne adaylarının sigara ve alkolü bırakması şiddetle tavsiye edilmektedir. Bunun yanı sıra, ilişki sırasında kayganlaştırıcı yağ vb. ürünlerin kullanımı da spermlere ve sperm kalitesine zarar verebilir.

Yüksek tempoda yorucu egzersiz yapmak da doğurganlığı engelleme ihtimali olan faktörler arasında yer alır. Stres ve birtakım ilaçlar da gebelik ihtimalini azaltabilir. Örneğin, kanser tedavisinde kullanılan kemoterapi ilaçlarının sperm ve yumurta üzerinde çeşitli etkileri olduğu bilinmektedir.

Gebe kalmak isteyen bireyin tiroid, diyabet gibi metabolik hastalıklarının bulunmaması ve gerekli sağlık taramalarından geçmesi çok önemlidir. Bununla birlikte, rahim ve fallop tüplerinde oluşan bazı hastalıklar da gebeliği engelleyebilmektedir. Ayrıca, yaş hem kadın hem erkek için doğurganlığı doğrudan etkileyen bir faktördür. Düzenli ve korunmasız cinsel ilişki sonucunda gebelik ihtimali genç kadınlarda %20 iken bu oran yaşla birlikte düşer. Erkeklerde ise yaş ilerledikçe sperm sayısı ve kalitesinin azaldığı görülür.

Düzenli ve korunmasız bir cinsel hayata rağmen gebe kalamayan çiftlerin bir uzman kontrolünde ilgili tetkiklerden geçmesi gerekir.

Gebe (Hamile) olduğumu nasıl anlarım?

Adet döngüsünde gecikme, erken hamilelik belirtisi olabileceği gibi bu durum, kesin bir sonuç ifade etmez. Değişiklik gösteren adet dönemleri bu konuda yanıltıcı bir fikir verebilir. Nitekim kilo, stres, yoğun egzersiz veya hormonal bozukluklar da adet dönemlerinde gecikmeye sebep olabilmektedir. Döllenmenin ikinci haftasından itibaren birtakım fizyolojik belirtiler gözlemlenebilir, fakat bunların hiçbiri tek başına kişinin hamile olduğunu kanıtlayamaz.  Hamile olduğunuzu anlamanın en kesin yolu hamilelik testi yapmaktır.

Güvenilir bir sonuç alabilmek için anne adayları, adet gecikmesini izleyen altıncı günde erken hamilelik testi yaptırabilir. Eczanelerden temin edebileceğiniz ve evde yapabileceğiniz bu testler, idrarda HCG (insan koryonik gonadotropini) hormonu olup olmadığının anlaşılmasını sağlar. Gebeliğin ilk evrelerinde kanda bu hormonun varlığı büyük oranda artış gösterir.

Piyasada bulunan farklı tip testleri uygulamadan önce mutlaka belirtilen talimatları okumanız gerekir. Bazı testler idrar yoluna çubuk yerleştirilmesi ile yapılmakta veya çubuğun bir kap içerisine toplanan idrara batırılması şeklinde uygulanmaktadır. Çubuk ekranında beliren artı, eksi, renk değişimi, çift veya tek çizgi ile test sonucu anlaşılabilir; fakat büyük ölçüde güvenilir olan bu testlerin az da olsa hata payı bulunmaktadır. Bu nedenle, kesin sonuca ulaşmak için mutlaka kan testi yaptırılması gerekir.

<p”>Nitekim, bazı durumlarda yanlış pozitif veya yanlış negatif olarak adlandırılan istisnai durumlar görülebilir. Rahim kanallarına gelen döllenmiş yumurtanın kısa bir süre sonra düşük yapması test sonucunun yanlış pozitif çıkmasına yol açabileceği gibi HCG içeren ilaç kullanımı da yanılgılara sebep olabilir. Hamilelik testini erken yapmak veya sonucu yeterince beklememek ise hamile olan bireyin yanlış negatif sonuçla karşılaşmasına sebep olabilir. Yapılan testlerden farklı sonuçlar alınması durumunda en sağlıklı seçim derhal bir kadın doğum uzmanı ile irtibata geçmek olacaktır.</p”>